-
1 candidus
a, um [ candeo ]1) ослепительно белый, белоснежный (lilia V; vestis L; toga C etc.)c. nive H — белый от снега2) седой, серебристый (barba V; caput Pl)3) ослепительно-красивый, блистающий красотой (Dido V; puer H)4) ясный, яркий, сияющий, лучезарный (lux Pl; stella Pl, H; sol Ctl, O)5) одобрительный, соглашающийся, благоприятный (см. calculus 4.)6) радостный, счастливый, безоблачный, безмятежный (nox Prp; hora O; fatum Tib, O; convivia Prp; concordia M)7) чистый, ясный, звучный ( vox PM)8) ясный, понятный (genus dicendi C, Q)9) искренний, чистосердечный, честный (judex, anima H)10) одетый в белое ( turba Tib — см. candidatus) -
2 concelebro
con-celebro, āvī, ātum, āre1) часто посещать ( convivia C)2) делать оживлённым, оживлять, населять живыми существами (mare navigerum, terras Lcr)4) торжественно справлять, пышно устраивать, праздновать (diem natalem Pl; spectaculum, funus L)5) разглашать ( rumorem C)6) провозглашать, восхвалять, прославлять (victoriam Cs; virtutem C) -
3 expedio
ex-pedio, īvī (iī),ītum, īre [ pes ]1)а) распутывать ( nodum C); высвобождать ( gressum Ap)e. se — выпутаться (ex laqueis C; turbā, v. l. ex turbā Ter)e. se crimine Ter — оправдаться в обвиненииб) развязывать (restim Ap; aliquem illigatum H)2)а) освобождать, избавлять (aliquem ex servitute Pl; aliquem aliquā re или ab, de и ex aliquā re C etc.); помогать, вызволятьe. errantem nemori O — вывести заблудившегося из чащиб) поставить на ноги, вылечить ( aegrōtum CC); благополучно провести ( aliquem per acuta belli H)3) налаживать, обеспечивать ( rem frumentariam Cs); достигать, одерживать ( victoriam Cs)4) вынимать, доставать (Cerĕrem— sc. panem — canistris V); приготовлять (virgas C; arma Cs, V, T; pecunias Su)5) снаряжать, оснащать (naves Cs, T; classem bAl); приводить в боевой порядок ( legiones Cs); подготовлять ( agrum sationibus faciendis Col)6) приводить в порядок, улаживать ( negotia C)e. sarcinulam Pt — уложить свои вещиe. nomina sua C — оплатить свои долгиe. salutem C — обеспечить безопасность, спасти жизньse e. — приготовиться ( ad pugnam L)7) бросать, метать (discum, jaculum H)9) приводить в исполнение, осуществлять ( consilia sua T)10) ликвидировать, сбывать, продавать (musti annonam Col; scruta Pt)11) (тж. verbo e. Ter) излагать, сообщать, рассказывать (aliquid и de aliquā re Pl, Ter, V etc.; originem alicujus rei T; alicujus rei causam V, T)12) содействовать, благоприятствовать13) impers. expĕdit полезно, выгодно ( si ita expedit C) -
4 explico
ex-plico, āvī (uī), ātum (itum), āre1)а) развёртывать ( volumen C)explicitus ad sua cornua lĭber M — развёрнутая до конца (т. е. прочитанная) книгаexplĭcit (=explicitus est) liber Hier — конец книгиб) разворачивать, раскладывать ( merces Pt)e. arĭda ligna in flammas Lcr — превращать сухие дрова в пламя3) разматывать ( fusos M)раскручивать ( funem Vtr); распутывать ( captiones C)4) уложить, убить ( aliquem sagittā Lcn)5) успокоить, заставить утихнуть ( turbidum mare SenT)8) воен. ставить в линию, выстраивать, развёртывать (aciem, copias L)9) приводить в порядок, устраивать (agmen confusum Hirt; convivia M; negotia C, VM); налаживать, организовывать ( rem frumentariam Cs)e. frontem alicujus H — разгладить морщины на чьём-л. лбу, т. е. развеселить кого-л.10) приводить в исполнение, выполнять (consilium, praecepta, mandata C)e. fugam L — бежатьe. iter PJ — совершить путьe. nomen C или pecuniam Dig — уплатить долг11) развивать, объяснять, истолковывать, излагать (causam, rationem alicujus rei, philosophiam, vitam alicujus, de rerum naturā C)12) переводить, перелагать ( summorum oratorum Graecas orationes C)13) выпутывать, освобождать (aliquem ex laqueis C, Sen); избавлять, спасать, вызволять (se C etc.; aegrum CC; Siciliam multis cinctam periculis C)14) доводить до конца, завершать ( quae per defunctum inchoāta sunt Dig) -
5 hilaro
āvī, ātum, āre [ hilaris ]веселить, развеселять (aliquem O; sensum voluptate C; convivia Baccho V) -
6 intempestivus
in-tempestīvus, a, um1) несвоевременный, неподходящий, неуместный ( epistula C); неподобающий ( timor O)2) чрезмерный ( imbres Lcr); непрекращающийся ( convivia QC) -
7 Macrobius
ī m. (Aurelius Ambrosius Theodosius M.)Макробий, учёный и писатель V в. н. э., автор комментария к «Somnium Scipionis» Цицерона, «Saturnalia convivia» и др. -
8 mutito
mūtito, —, —, āre [frequ. к muto I \]обмениваться, взаимно даватьm. (sc. convivia) AG — поочерёдно устраивать друг другу пиры -
9 struo
strūxī, strūctum, ere [ sterno ]1) класть друг на друга, накладывать рядами или слоями (trabes, lateres Cs); громоздить ( montes ad sidera O); заваливать, загромождать ( altaria donis V)2) раскладывать, расставлять ( penum ordine V)3) накапливать (rem Pers; opes Pt)4) строить, выстраивать, возводить (muros saxo QC; domum H; acervum H; aggerem T); размещать, располагать (bene structa collocatio C; verba C); закладывать, класть ( initia alicuī rei T)5) устраивать ( convivia T)6) воен. выстраивать (omnes armatos in campo L; acies manipulatim structa L)7)а) готовить (mortem alicui T; sibi sollicitudinem C); подготовлять, замышлять, создавать (s. alicui insidias C, L)б) возбуждать (s. odium in alios C)8) загромождать, затыкать ( aures habere structas Eccl) -
10 sumptuose
sūmptuōsē [ sumptuosus I ]с большими издержками, дорого, роскошно (convivia facere Ctl; aliquid emere PM) -
11 Et singula praedantur anni
И одно за другим похищают годы.Гораций, "Послания", II, 2, 55-56:Éripuére jocós, venerém, convívia, lúdumГоды бегут и у нас одно за другим похищают:Отняли шутки, румянец, пирушки, любви шаловливость.(Перевод Н. Гинцбург)Как поживает достопочтенный баронет и прекрасная миссис Рэчел? А, вы смеетесь, молодой человек! А между тем в лето господне тысяча семьсот шестнадцатое Миссис Рэчел иначе как прекрасной нельзя бы и назвать... Но время идет, et singula praedantur anni - ничего не может быть вернее. (Вальтер Скотт, Уэверли, или шестьдесят лет назад.)Латинско-русский словарь крылатых слов и выражений > Et singula praedantur anni
-
12 festus
праздничный: festi dies (1. 40 § 1 D. 34, 2 1. 27 § 1 D. 50, 1. 1. 2 C. 1, 24);festa convivia (1. 4 C. 1, 11).
Латинско-русский словарь к источникам римского права > festus
См. также в других словарях:
CONVIVIA — vide de iis iam aliquid supra, in voce Cibus: item Cena. In iis, Varro convivarum numerum incipere voluit a Gratiarum numero. et progredi ad Musarum, quibus Apollinem quoque suum indulget Erasinus. Vettius tamen apud Macrob. l. 1. Saturn. c. 7.… … Hofmann J. Lexicon universale
CONVIVIA Tempestiva — dicebantur Veterib. quae, uttemporius iniri, sic serius finiri, moris erat: adeo quidem, ut etiam in multam noctem prottaherentur, et usque ad Gallicantum; quod festis inprimis fiebat diebus. De die fieri dicebantur, Catullo, Epigr. 48. v. 5. Vos … Hofmann J. Lexicon universale
CONVIVIA Imperatorum — vide in verbo, Pascere … Hofmann J. Lexicon universale
CONVIVIA Publica — Publica, amicitiae et aequalitati inter cives conservandae instituta, vide infra Phiditia, Phratrica … Hofmann J. Lexicon universale
TEMPESTIVA Convivia — apud Sueton. Calig. c. 45. Senatum populumque obiurgavit edictô, quod Caesare proeliante tempestiva convivia, circum et Theatra et amoenos secessus celebrarent: sunt quae horâ solitâ maturius ac tempestivius, de meridie videl. inibantur, ut fere… … Hofmann J. Lexicon universale
PRAEVENIRI Convivia — eleganter dicit Vopiscus in Floriano, c. ult. ad quae venitur horâ solitâ maturius, ut fere moris erat in conviviis sumptuosioribus. Catullus, Epigr. 48. v. 5. Vos convivia sumptuosa laute De die facitis. Ea enim tem pestivius et de die inibantur … Hofmann J. Lexicon universale
DIE sumpta convivia (de) — de DIE sumpta convivia Vide De … Hofmann J. Lexicon universale
Сатурналии сочинение — (Convivia Saturnalia) компилятивное сочинение антикварного характера в духе Deipnosophistae Афинея или Noctes Аttiсае Авла Геллия, принадлежащее латинскому писателю конца IV и начала V в. по Р. Х. Макробию Феодосию. Содержанием С. является беседа … Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона
Сатурналии, сочинение — (Convivia Saturnalia) компилятивное сочинение антикварного характера в духе Deipnosophistae Афинея или Noctes Atticae Авла Геллия, принадлежащее латинскому писателю конца IV и начала V в. по Р. Хр. Макробию Феодосию. Содержанием С. является… … Энциклопедический словарь Ф.А. Брокгауза и И.А. Ефрона
AGAPAE — convivia, quae in Ecclesia primitiva post sacram Synaxin, inter Christianos, celebrabantur; in ipsis templis, charitatis mutuae, unde illis nomen, contestandae et confirmandae ergo. Sed iam S. Pauli tempote abusus irrepsit, 1 Corinth. c. 11. v.… … Hofmann J. Lexicon universale
PASCERE — proprie de familia servorum: ut apud Catonem, bene vestire et bene pascere. appuleium, parcius pasco, levius vestio; Spartianum in Hadriano, c. 11. Ante omnes tamen enitebatur, nequid otiosum vel emeret aliquando vel pasceret. Sic Iuvenalis, Sat … Hofmann J. Lexicon universale